شرکت کنندگان درمراسم غدیر

ماجرای غدیرچنین بودکه درروزشنبه،چهاریاپنج روزمانده به آخرذی القعده سال 10هجری پیامبرصلی الله علیه وآله غسل نمودندوهمراه با120 هزارنفرازمسلمانان ازمدینه خارج شدند.دراین سفرحضرت علیا مخدره صدیقه طاهره فاطمه زهراعلیها السلام،ام هانی خواهرامیرمومنان ،فاطمه بنت حمزه،ام سلمه وسایرهمسران پیامبرازجمله عایشه وحفضه حضورداشتند.امیرالمؤمنین هم ازیمن باعده ای واردمکه شدند(1)

دستورالهی برای مراسم غدیر

بعدازانجام اعمال حج دستورالهی رسیدکه علم وودایع انبیاءرابه امیرالمؤمنین تحویل دهندوامرولایت آن حضرت را به مردم تبلیغ نمایند.پیامبرصلی الله علیه وآله بسیارگریست بطوری که محاسن مبارکش از اشک ترشد،حضرت ازخداوندخواست که ایشان را ازشرمنافقین محافظت فرماید(2)درمنی پیامبرصلی الله دوبارخطبه ایرادفرمودند،واشاره کلی به ولایت امیرالمؤمنین فرمودند.درمسجدخیف جبرئیل نازل شدکه خداوندمی فرماید:ولایت علی علیه السلام رابه مردم برسان ولی وعده محافظت ازشردشمنان رابرای آن حضرت نیاورد.درکُراع الغُمیم،باردیگرجبرئیل نازل شدواین آیه راآوردکه«فلعلّک تارکٌ بعض مایوحی الیک وضائقٌ به صدرُک»:شایدتوترک کنی بعضی ازاموری راکه به تووحی می شودوسینه توبه خاطرآن گرفته باشد(3)

بازاین بارهم امرولایت موردتاکیدقرارگرفت،ولی آیه ای دال برمحافظت آن حضرت ازشردشمنان نیامد.پیامبرصلی الله علیه وآله مطالب منافقین رابه جبرئیل فرمودوکوچ کردند.اوایل روز18 ذی الحجه به غدیرخم رسیدند،وباردیگرجبرئیل نازل شدوآیه 67سؤره مائده راآوردکه شامل تبلیغ ولایت مولی الموالی امیرالمومنین علیه السلام ودرامان بودن آن حضرت ازشرمنافقین بود.«یا ایُّها الرّسُولُ بلِّغ ماآُنزل الیک من ربِّک وإن لم تفعل فما بلّغت رسالتهُ واللهُ یعصمُک من الناس إنّ الله لایهدی القوم الکافرین»:ای پیامبر تبلیغ کن به مردم آن امری راکه درباره علی علیه السلام ازجانب خدابرتوفرستاده شدواگراین کارراانجام ندهی رسالت الهی راتبلیغ نکرده ای ،وخداتو راازشرمردم حفظ می نماید.خداوندکافران راهدایت نمی کند(4)

پیامبرصلی الله علیه وآله برفرازمنبرغدیر

قبل ازظهر،پیامبرصلی الله بعدازدورکعت نمازجماعت عیدغدیربالای منبری که زیردودرخت کهنسال بود وتوسط سلمان وابوذر ومقدادوعمارساخته شده بودرفتندوامیرالمؤمنین رابرفرازمنبریک پله پایین ترقراردادند،درحالیکه عده ای ازمنافقین مقابل منبر بودند.بعدازاین بیان کلمات دُربارخویش درتوحیدوصفات کمال حق تعالی وبیان قسمت عمده ای ازاحکام حلال وحرام دین خدا گذشته عرب وزندگی وعقاید آنان وزحماتی که آن حضرت کشیده اندرابیان داشتند.سپس فرمودند:بین قرآن واهل بیت علیهم السلام اتصال ناگسستنی است وازیکدیگر جدانمی شوندتاروزقیامت کنارحوض کوثربرمن وارد شوندسپس قسمتی ازفضایل ومناقب امیرالمؤمنین رابیان فرمودند،ودرباره امامت وولایت آن حضرت واولادشان تاحضرت مهدی علیه السلام چندبارتأکیدکردند.آنگاه فرمودند:برمن وحی شده است:«بسم الله الرحمن الرحیم یا ایها الرسول بلِّغ مااُنزل الیک من ربِّک …»

منابع:

1-کافی ج4ص248-ارشادالساری ج9ص426-الغدیرج1ص9

2-بحارالانوارج37ص129-127

3-سوره هودآیه12

4-سوره مائده آیه67